नागद हे महाराष्ट्र राज्यातील छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्यातील कन्नड तालुक्यातील एक महत्त्वाचे आणि ऐतिहासिक गाव आहे. या गावाचा इतिहास, सामाजिक रचना, शैक्षणिक आणि आरोग्य सुविधा, तसेच प्रतिष्ठित व्यक्तिमत्त्वे यांचा समावेश खालीलप्रमाणे:
—
📍 भौगोलिक स्थान आणि प्रशासन
नागद गाव कन्नड तालुक्यातील एक महत्त्वाचे केंद्र आहे. गावाचे पिनकोड 431104 आहे. गाव कन्नड उपविभाग मुख्यालयापासून सुमारे 25 किमी अंतरावर स्थित आहे. गावाची एकूण भौगोलिक क्षेत्रफळ 2027.81 हेक्टर आहे.
—
👥 लोकसंख्या आणि सामाजिक रचना
2011 च्या जनगणनेनुसार, नागद गावाची एकूण लोकसंख्या 4,444 आहे, ज्यात 2,304 पुरुष आणि 2,140 महिला आहेत. बालकांची (0-6 वय) संख्या 671 असून, बाललिंग गुणोत्तर 928 आहे. गावातील साक्षरतेचे प्रमाण 69.18% आहे, ज्यात पुरुष साक्षरता 78.83% आणि महिला साक्षरता 58.78% आहे.
गावात अनुसूचित जातीचे (SC) 208 लोक (4.68%) आणि अनुसूचित जमातीचे (ST) 188 लोक (4.23%) आहेत.
—
🌾 कृषी आणि रोजगार
नागद गावातील मुख्य व्यवसाय कृषी आहे. गावातील 1,847 लोक रोजगारात आहेत, ज्यात 97.35% मुख्य कामगार आहेत. त्यापैकी 685 लोक शेतकरी (मालक किंवा सह-मालक) आहेत, तर 654 लोक शेतमजूर आहेत.
—
🏫 शैक्षणिक आणि आरोग्य सुविधा
नागद गावात प्राथमिक शाळा आणि आरोग्य केंद्र उपलब्ध आहेत. तथापि, उच्च शिक्षणासाठी आणि गंभीर उपचारांसाठी, गावकऱ्यांना कन्नड किंवा इतर शहरी भागांमध्ये जावे लागते.
—
🛕 धार्मिक आणि सांस्कृतिक जीवन
नागद गावात विविध धार्मिक उत्सव आणि जत्रा आयोजित केल्या जातात. या काळात गावात विविध खेळ, खाद्यपदार्थांची दुकाने आणि मनोरंजनासाठी तमाशा, ऑर्केस्ट्रा, नाटक इत्यादींचे आयोजन केले जाते.
—
🚜 ग्रामीण जीवन आणि आव्हाने
नागद गावातील मुख्य व्यवसाय कृषी आहे. गावातील लोक शेतमजुरी, शेती आणि पशुपालन यामध्ये गुंतलेले आहेत. पण, पाणीटंचाई, वीजपुरवठा आणि आरोग्य सुविधा यासारख्या आव्हानांचा सामना गावकऱ्यांना करावा लागतो.
—
🗺️ नकाशा
नागद गावाचे स्थान दर्शविणारा नकाशा:
—https://maps.app.goo.gl/MRUMkUh2Ey4vpex28
.